Who was Bhagat Singh ?
ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 27 ਸਤੰਬਰ 1907 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਾਇਲਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬੰਗਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀ ਸੀ ਜਿਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (HRA) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਤੋੜ-ਭੰਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
1929 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੌਹਨ ਸਾਂਡਰਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ 23 ਮਾਰਚ, 1931 ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਰਾਸਤ ਛੱਡੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸ਼ਹੀਦ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਸਤਿਕਾਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੇਨਾਨੀਆਂ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
Read More : Gurdas maan biography in Punjabi
Bhagat Singh Biography | ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀਵਨੀ
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ? ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜੀਵਨ ਨਿਆਂ ਲਈ ਅਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਹੈ। ਉਹ ਇੱਕ ਬਹਾਦਰ ਨੌਜਵਾਨ ਸਨ ਜਿਸਨੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਦੇ ਮਨ ਦੀ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅੱਜ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਲੜ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਤਿਹਾਸ, ਰਾਜਨੀਤੀ, ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਇਹ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂਦੀ ਯਾਦ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਛੋਟੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਇੱਕ ਸਦੀਵੀ ਵਿਰਾਸਤ ਛੱਡ ਗਏ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਅਭੁੱਲ ਹੈ। ਉੰਨ੍ਹਾਂਨੇ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਜ਼ੁਲਮ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕਿੱਤੀ , ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ‘ਤੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡਿਆ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨੇਤਾ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤੀ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਜਨੂੰਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਸਦਾ ਲਈ ਜਿਉਂਦਾ ਰਹੇਗਾ।
ਇਹ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਦੀਆਂ ਜੀਵਨੀਆਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਹਰੇਕ ਬੁੱਕ ਸ਼ੈਲਫ ‘ਤੇ ਹੈ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਕੀ ਹਨ ?
- ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- 27 ਸਤੰਬਰ, 1907 ਨੂੰ ਜਨਮੇ, ਬੰਗਾ ਵਿਖੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (HRA) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।
- ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਤੋੜ-ਭੰਨ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸ਼ਾਇਰੀ | Bhagat Singh Shayari in Punjabi
ਜਦੋਂ ਤਾਕਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ
ਤੰਗ ਕਰਨ ਲਾਇ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ
ਤਾਂ ਇਹ ਹਿੰਸਾ ਹੈ
ਪਾਰ ਜਦੋਂ ਤਾਕਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਕਿਸੇ ਮਹਾਨ ਉੱਦੇਸ਼ ਦੀ
ਪੂਰਤੀ ਲਾਇ ਕਿੱਤੀ ਜਾਵੇ
ਤਾਂ ਨੈਤਿਕਤਾ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ
ਇਹ ਉਚਿਤ ਹੈ
Jadon taqat di warton kise nu tang karan lai kitti jave,
tan eh hinsa hai,
par jadon taqat di varton kise mahaan uddesh di ,
poorti lai kitti jave ,
tan naitikta de taur te , eh uchit hai
ਬੁਰਾਈ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਵਧਦੀ
ਕਿ ਬੁਰੇ ਲੋਕ ਵਧ ਗਏ ਨੇ
ਬਲਕਿ ਬੁਰਾਈ ਇਸ ਲਈ ਵਧਦੀ ਹੈ
ਕਿਉਂਕਿ ਬੁਰਾਈ ਸਹਿਣ ਵਾਲੇਲੋਕ ਵਧ ਗਏ ਨੇ
Burai Is lai nahi vaddi
ki bure lok vadh gae ne
balki burai is lai vahdi hai
kyonki burai sahin wale lok vadh gae ne
ਨਹੀਂ ਪਰਵਾਹ ਮੈਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ,
Nahi Parwaah Mainu Faansi Di,
ਵਤਨ ਲਈ ਮਰਨਾ ਧਰਮ ਮੇਰਾ,
ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ ਆਜ਼ਾਦ ਏ ਕਰਾਉਣੀ,
ਇਸ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਕੋਈ ਕਰਮ ਮੇਰਾ!
Watan Layi Marna Dharam Mera,
Bharat Mata Azaad Ae Karauni…
Aes Bina Nahin Koi Karam Mera!
ਪਿਸਤੌਲ ਅਤੇ ਬੰਬ ਕਦੇ
ਇਨਕਲਾਬ ਨਹੀਂ ਲਿਆਉਂਦੇ
ਬਲਕਿ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ
ਤਲਵਾਰ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ
ਸਾਣ ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ
Pistaul ate bamb kade
Inkalab nhu liyaunde
balki inkalab di
talwaar vicharan di
san te tikkhi hundi hai
ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਅੱਖ ਬੰਦ ਕਰਕੇ
Kise vi vyakti di ankh band karke
ਤਾਰੀਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਸਦੇ ਕੀਤੇ
ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਤੇ ਗੌਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
ਜੋ ਕਿ ਮਾਨਵਜਾਤੀ ਭਵਿੱਖ ਲਈ
ਬਿਹਤਰ ਹੈ
tareef karn di bajae usde kitte
change kamman te gaur karna chahida hai
jo ki maanavjaati bhavikh lai behtar hai
ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ
ਜਨਤਾ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ
ਜਰੂਰੀ ਹੈ
ਇਹ ਤਾਂ ਹੀ ਸਹੀ ਹੈ
ਜੇਕਰ ਜਨਤਾ ਦੇ ਆਰਥਿਕ
ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਵੇ
ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸਮਤਵਾਦ ਦੇ
ਚੱਕਰ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾਵੇ
Desh di azaadi ton pahilan
janta di maansik azaadi jarooi hai
Ih tan hi sahi hai
Jekar janta de aarthik
paddar nu uncha chukkia jaave
ate uhna nu kismatwaad de
chakkar vichon bahr kadiya jawe
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ?
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ। ਜਿਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦੀ ਵੱਲ ਲਿਜਾਇਆ। ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਉੰਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜੁਰਮਾਂ ਲਈ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪਿਆ, ਪਰ ਉਂਣਾਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਅਖਬਾਰਾਂ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਸਲਾਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸਰਗਰਮੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਫਾਂਸੀ
ਉੰਨਾ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਅਸਫਲ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸਨੇ ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ, ‘ਤੇ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਕਤਲ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨਾਇਕ ਵਜੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ? ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਉੰਨਾ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ, ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ ਦੌਰਾਨ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਉਸ ਦੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜੌਹਨ ਪੀ. ਸਾਂਡਰਸ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੇਣ ਤੱਕ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸੀ। ਇਸ ਸਭ ਦੌਰਾਨ, ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵੱਡੀਆਂ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਹੇ ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਕਿਵੇਂ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ?
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਮਨੋਰੰਜਕ ਹੈ; ਉਹਨਾਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਉੰਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਭਾਰਤ ਦੇ ਧੱਕੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬਣਨ ਦਾ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ, ਰਾਜਨੀਤੀ ਜਾਂ ਭਾਰਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਲਾਭ ਉਠਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਜਨੂੰਨ ਉਸਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੁਆਰਾ ਜਿਉਂਦਾ ਹੈ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ:
- ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (HRA) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਾ
- ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਤੋੜ-ਫੋੜ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਬੰਬ ਨਾਲ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ,
- ਜੌਹਨ ਸਾਂਡਰਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾਣਾ।
- ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਫਸਰ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਸਨੂੰ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਪਹਿਲਾਂ HSRA ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
| Full Name | Bhagat Singh |
| Nick Name | Shaheed-e-azam Bhagat Singh |
| Birthday | 27 September 1907 |
| Age at death time | 23 Years |
| Place of Death | Lahore,Pakistan |
| Fathers Name | Sardar Kishan Singh Sandhu |
| Mothers Name | Vidyavati |
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਇਤਿਹਾਸ | Bhagat Singh History
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਖਾਲਸਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹ ਸਕੇ ਕਿਉਂਕਿ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਉੰਨ੍ਹਾਂਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਦੁਆਰਾ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਦਯਾਨੰਦ ਐਂਗਲੋ-ਵੈਦਿਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ, ਇੱਕ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜੀ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ। ਜਦੋਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ12 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸੀ ,1919 ਵਿੱਚ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਕਤਲੇਆਮ ਵਾਲੀ ਥਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਜਿਥੇ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਿਹੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕੀਤਾ.
ਜਦੋਂ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ 1920 ਵਿੱਚ ਅਸਹਿਯੋਗ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਇੱਕ ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣ ਗਏ। ਉੰਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਬਹੁਤ ਉਮੀਦਾਂ ਸਨ ਕਿ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਰਨਗੇ , ਪਰ ਜਦੋਂ 1922 ਵਿਚ ਚੌਰੀ ਚੌਰਾ ਦੰਗੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਗਏ । ਉਸ ਸਮੇਂ, ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਗਰੇਜ਼-ਆਯਾਤ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਸਾੜ ਕੇ ਉਂਣਾਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ 1923 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਸੰਮੇਲਨ ਦੁਆਰਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਇੱਕ ਲੇਖ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਸੰਮੇਲਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਭੀਮ ਸੇਨ ਵਿਦਿਆਲੰਕਰ, ਇਸ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸਮੇਤ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਘਰੋਂ ਭੱਜ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਭਾਰਤ ਸਭਾ ਸੰਗਠਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨੌਜਵਾਨ ਭਾਰਤ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਨ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਿਦਿਆਲੰਕਰ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ, ਉਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਿਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਰਾਮ ਪ੍ਰਸਾਦ ਬਿਸਮਿਲ ਅਤੇ ਅਸ਼ਫਾਕੁੱਲਾ ਖਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਸਰ ਜੌਹਨ ਸਾਈਮਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1928 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਕਮਿਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸਦਾ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਨੇ 30 ਅਕਤੂਬਰ, 1928 ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤ, ਅਹਿੰਸਕ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਗਵਾਹ ਸੀ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਸੈਨਾਨੀਆਂ ਸ਼ਿਵਰਾਮ ਰਾਜਗੁਰੂ, ਜੈ ਗੋਪਾਲ ਅਤੇ ਸੁਖਦੇਵ ਥਾਪਰ ਨੇ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾਧੀ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਮੁਖੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚੀ। ਗਲਤ ਪਛਾਣ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ, ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜੇਪੀ ਸਾਂਡਰਸ, ਡਿਪਟੀ ਪੁਲਿਸ ਸੁਪਰਡੈਂਟ ਦੀ ਦਿੱਖ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਕਾਟ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਾਂਡਰਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ। ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਲਈ ਉਹ ਜਲਦੀ ਲਾਹੌਰ ਛੱਡ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਮਾਨਤਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਮੁੰਨ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕੱਟ ਲਏ, ਇਹ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਡਿਫੈਂਸ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਐਕਟ ਪਾਸ ਕੀਤਾ। ਕੌਂਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੋਟ ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਐਕਟ, ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਨੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿੱਚ ਬੰਬ ਉਡਾਉਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਐਕਟ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਆਰਡੀਨੈਂਸ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ।
ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਦੱਤ ਨੇ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1929 ਨੂੰ ਅਸੈਂਬਲੀ ਗਲਿਆਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਅਤੇ ਨਾਹਰੇ ਲਾਏ: “ਇਨਕਲਾਬ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ!” (“ਇਨਕਲਾਬ ਜਿੰਦਾਬਾਦ!”)। ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਦੱਤ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਦੱਤ ਨੂੰ 12 ਜੂਨ, 1929 ਨੂੰ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਲਈ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਫਾਂਸੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਰਾਜਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸੁਖਦੇਵ ਨੂੰ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਜੇ.ਪੀ ਸਾਂਡਰਸ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਕਰਨ ਲਈ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਤਲ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ।
ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੈਦੀਆਂ ਨੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ, ਕੈਦੀਆਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਅਧੀਨ ਭੁੱਖ ਹੜਤਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਬਰਤਾਨਵੀ ਕਾਤਲਾਂ ਅਤੇ ਚੋਰਾਂ ਨਾਲ ਤਰਜੀਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਹੜਤਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਦੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਬਿਹਤਰ ਸਥਿਤੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਵਿਅਰਥ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, “ਮੈਂ ਨਾਸਤਿਕ ਕਿਉਂ ਹਾਂ” ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਪੈਂਫਲੈਟ ਵੀ ਲਿਖਿਆ। ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੂੰ ਇਨਕਾਰ. 23 ਮਾਰਚ 1931 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ, ਰਾਜਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸੁਖਦੇਵ ਨਾਲ, ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।
ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੇ ਉਸਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸ਼ਹੀਦ ਜਾਂ ਸ਼ਹੀਦ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਿੰਘ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਹੁਸੈਨੀਵਾਲਾ ਵਿਖੇ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਵਿਚਾਰ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਵੱਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। 1928 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਕਾਰਲ ਮਾਰਕਸ, ਫਰੈਡਰਿਕ ਏਂਗਲਜ਼ ਅਤੇ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਸਿਧਾਂਤ ਉਸ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੁਆਰਾ ਦੁਬਾਰਾ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ। ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਫਾਂਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਦੰਗੇ ਕੀਤੇ।
ਭਾਰਤੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ) ਖੁਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ 313131 ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਵਾਦ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਨਮ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਮਲਾਵਰ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਰੁਖ ਕਾਰਨ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਲਈ ਗਈ ਸ਼ਾਂਤੀਵਾਦੀ ਸਥਿਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਕਹਿਣ ਲਈ ਜੋ ਚਾਲਾਂ ਵਰਤੀਆਂ, ਉਹ ਗਾਂਧੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਚਾਰੇ ਗਏ ਅਹਿੰਸਕ ਅਹਿੰਸਾ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਸਨ।